-
1 ἡδέ
ἡδέ, und, wie καί gebraucht, eigtl. dem ἠμέν entsprechend, ἠμὲν νέοι ἠδὲ γέροντες Il. 2, 789, sowohl Junge als auch Alte; πολλοὶ ἐν μεγάροις ἠμὲν τράφεν ἠδ' ἐγένοντο Od. 14, 200; mit hinzutretendem καί, ἠμὲν δέμας ἠδὲ καὶ αὐδήν, oft in der Od.; ὄφρ' εὖ γινώσκῃς ἠμὲν ϑεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα Il. 5, 128; – allein, Διὸς ἄγγελοι ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν, Zeus Boten u. auch der Menschen, Il. 1, 334; 2, 265 Od. 2, 209, vgl. 1, 239 τῷ κέν οἱ τύμβον μὲν ἐποίησαν –, ἠδέ κε καὶ ᾡ παιδὶ μέγα κλέος ἤρατο, und auch seinem Sohne hätte er Ruhm erworben; ἤδη μέν ποτε – ἠδ' ἔτι καὶ νῦν Il. 1, 453; τε – ἠδέ entsprechen sich, 9, 99. 12, 61; αὐτός τ' ἀναχάζομαι ἠδὲ καὶ ἄλλους ἐκέλευσα 5, 822, wie Pind. Ol. 13, 43 ὅσσα τ' ἐν Δελφοῖσιν ἀριστεύσατε ἠδὲ χόρτοις ἐν λέοντος vrbdt; sp. D. auch ἠδέ τε, Ep. ad. 428 (IX, 788) Man. 5, 33. 232. – Auch bei Tragg., am häufigsten bei Aesch., εὔνιδας ἠδ' ἀνάνδρους Pers. 281, öfter; ἠδὲ – καὶ – ἠδέ, 21 (wie Il. 15, 663); Ἀντιγόνη τ' ἠδ' Ἰσμήνη Spt. 844, wie Pers. 26 u. öfter; Soph. frg. 345. 493; Eur. Herc. Fur. 30 Hec. 323. Komiker τε – ἠδέ, Alexis bei Ath. VII, 322 d u. Eupolis bei Plut. Symp. 4, 1, 3.
-
2 ἠμέν
A both.. and..,ἠ. νέοι ἠδὲ γέροντες Il.2.789
, etc.;ἠ. ἀνακλῖναι πυκινὸν νέφος ἠδ' ἐπιθεῖναι 5.751
; sts. καί is added toἠδέ, ἠ. θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα 5.128
;ἠ. δέμας ἠδὲ καὶ αὐδήν Od.2.268
;ἠ. δή ποτ' ἐμεῦ πάρος ἔκλυες.. ἠδ' ἔτι καὶ νῦν μοι.. ἐπικρήηνον ἐέλδωρ Il.1.453
: rarely folld. by δέ or τε, ἠ... πολλοὶ δέ.. 12.428
;ἠ. ὅσοι χαλεποί.. οἵ τε φιλόξεινοι Od.8.575
: more freq. by καί, Il.15.664, 670, Hes.Op. 339. -
3 ημεν
I.эп. conj.1) иἠ. νέοι ἠδὲ γέροντες Hom. — и молодые, и старые;
ἠ. θεὸς ἠδὲ καὴ ἀνήρ Hom. — как божество, так и человек2) илиἠ. ἀνακλῖναι ἠδ΄ ἐπιθεῖναι Hom. — или открывать, или задвигать
II.III. -
4 γέρων
γέρων, οντος, ὁ, Wurzel ΓΕΡ, verwandt mit γέρας, γεραρός, γεραιός, eigentlich = der Vornehme, der Geehrte; zunächst Bezeichnung der Vorsteher der Gemeinde, der Anführer des Volks; da diese jedoch in der Regel nicht jung waren, und ohnehin das Alter besonders geehrt wurde, bekam das Wort γέρων die Bedeutung Greis. Beide Bedeutungen bei Hom., der das Wort sehr oft hat; in vielen Stellen sind beide Bedeutungen gar nicht von einander zu sondern. Deutlich sind z. B. folgende Stellen: γέρουσιν εἴπω βουλευτῇσι Iliad. 6, 113, γέρουσιν und βουλευτῇσι stehn nach Homerischer Art παραλλήλως; κίκλησκεν δὲ γέροντας ἀριστῆας Παναχαιῶν 2, 404, γέροντας und ἀριστῆας stehn παραλλήλως; ἀλλ' ὑμεῖς μὲν ἰόντες ἀριστήεσσιν Ἀχαιῶν ἀγγελίην ἀπόφασϑε – τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων –, ὄφρ' ἄλλην φράζωνται ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ἀμείνω 9, 422; von einem Gesandten des δῆμος Odyss. 21, 21 πρὸ γὰρ ἧκε πατὴρ ἄλλοι τε γέροντες; in der Volksversammlung, vom Telemachos, 2, 14 ἕζετο δ' ἐν πατρὸς ϑώκῳ, εἶξαν δὲ γέροντες. – Iliad. 9, 36 ταῦτα δὲ πάντα ἴσασ' Ἀργείων ἠμὲν νέοι ἠδὲ γέροντες; 8, 102 ὦ γέρον, ἦ μάλα δή σε νέοι τείρουσι μαχηταί, σὴ δὲ βίη λέλυται, χαλεπὸν δέ σε γῆρας ὀπάζει; Odyss. 16, 198 ὅτε μὴ ϑεὸς αὐτὸς ἐπελϑὼν ῥηιδίως ἐϑέλων ϑείη νέον ἠὲ γέροντα. ἦ γάρ τοι νέον ἦσϑα γέρων καὶ ἀεικέα ἕσσο· νῦν δὲ ϑεοῖσιν ἔοικας, οἳ οὐρανὸν εὐρὺν ἔχουσιν; 16, 362 οὐδέ τιν' ἄλλον εἴων οὔτε νέων μεταΐζειν οὔτε γερόντων; Iliad. 4, 323 εἰ τότε κοῦρος ἔα, νῦν αὖτέ με γῆρας ὀπάζει. ἀλλὰ καὶ ὧς ἱππεῦσι μετέσσομαι ἠδὲ κελεύσω βουλῇ καὶ μύϑοισι· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων. αἰχμὰς δ' αἰχμάσσουσι νεώτεροι, οἵ περ ἐμεῖο ὁπλότεροι γεγάασι πεποίϑασίν τε βίηφιν; 24, 515 γέροντα δὲ χειρὸς ἀνίστη, οἰκτείρων πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον; 8, 518 παῖδας πρωϑήβας πολιοκροτάφους τε γέροντας; Tautologie Odyss. 13, 432 ἀμφὶ δὲ δέρμα πάντεσσιν μελέεσσι παλαιοῦ ϑῆκε γέροντος. Vgl. über den Unterschied der Bedeutungen Scholl. Aristonic. Iliad. 2, 21 γερόντων: τῶν ἐντίμων, ἐν οἷς καὶ Διομήδης καὶ Αἴαντες. Apollon. Lex. Hom. p. 54, 14. – Einmal behandelt Hom. das Wort völlig als adject., indem er ein neutrum γέρον bildet, zugleich die einzige Stelle, wo er das Wort nicht von einer Person, sondern von einer Sache gebraucht, Odyss. 22, 184 σάκος εὐρὺ γέρον, πεπαλαγμένον ἄζῃ, Λαέρτεω ἥρωος, ὃ κουρίζων φορέεσκεν· δὴ τότε γ' ἤδη κεῖτο, ῥαφαὶ δὲ λέλυντο ἱμάντων. – Bei den Folgenden bleiben die Homerischen Bedeutungen. Anspielung auf Hom. bei Ar. Ach. 676 οἱ γέροντες οἱ παλαιοί Oft ἀνὴρ γέρων, bes. comici, wie Hom. Odyss. 18, 53. 81. In politischem Sinne, οἱ γέροντες, bes. in Sparta = die Senatoren. Sp. auch von Tbieren, τῶν ἰχϑύων Arist. H. A. 8, 30. Als adj., Dichter, masc., λόγος, φόνος, Aesch. Ag. 730 Ch. 794; ἵππος Soph. El. 25; vgl. O. C. 1261; neutr. γέροντα βουλεύεις frg. 862; οἶνος Eubul. bei Ath. I, 28 f; πέπλος, λέμβος, Theocr. 7, 17. 21, 12. Seltener in Prosa. Plut. u. a. Sp. = maior, um einen der Zeit nach Aelteren von einem spätern Gleichnamigen zu unterscheiden, z. B. Pelop. 2. – Bei Poll. 7, 73. 10, 176 = Spinnrocken.
-
5 νέος
νέος, νέα, [dialect] Ion. νέη, νέον; [dialect] Ion. [full] νεῖος (q.v.): [fem. νέας as monosyll., A.Th. 327 (lyr.); [var] contr. fem.1 young, youthful (of children, youths, and of men at least as old as 30, v. X.Mem.1.2.35),ν. πάϊς Od.4.665
;κοῦροι ν. Il.13.95
;ν. ἀνήρ 23.589
: alone, youths,1.463
, Hes.Sc. 281, etc.: later mostly with Art., , etc.: prov., ὁ ν. ἔσται ν. 'boys will be boys', Lib.Ep.910.3; οἱ ν., corporately organized, SIG831.8 (Pergam., ii A.D.), etc.; opp. ἔφηβοι, παῖδες, ib.589.38 (Magn.Mae., ii B.C.): opp.γέρων, ἠμὲν νέοι ἠδὲ γέροντες Il.2.789
, etc.;ἢ ν. ἠὲ παλαιός 14.108
, cf. Od.1.395, etc.; opp. γεραίτερος, 3.24; opp. προγενέστερος, 2.29; opp. γεραιός, X.Lac.1.7; εὐθὺς ἐκ νέου ἐθίζειν from youth upwards, Pl.Grg. 510d, etc.;ἐκ νέων παίδων Id.Lg. 887d
;ἐκ νέων ἐθίζεσθαι Arist.EN 1103b24
; ἐκ νέας (sc. ψυχῆς) Pl.R. 409a; τὸ ν., = νεότης, youth (in the abstract), S.OC 1229 (lyr.), E. Ion 545: also in concrete sense, τὸ ν. ἅπαν all young creatures, Pl.Lg. 653d;οὐ δύναται τὸ ν. ἡσυχάζειν Arist.Pol. 1340b29
;σκιρτητικὸν τὸ ν. Corn. ND20
; also, of minors,νέου ὄντος ἔτι Th.1.107
; cf. νεώτερος.b rarely of animals and plants, ὄρπηκες, ἔρνος, Il.21.38, Od.6.163;οἱ ν. τῶν νεβρῶν X.Cyn.9.8
.2 suited to a youth, youthful,ἄεθλοι Pi.O.2.43
;ν. θράσος A.Pers. 744
(troch.); ν. φροντίς youthful spirits, E.Med.48;νέαις ταῖς διανοίαις χρωμένους Lys.24.16
; of persons,ἄφρων νέος τε E.IA 489
, cf. Pl.R. 378a;ν. τε καὶ ὀξύς Id.Grg. 463e
(butδιαφέρει οὐδὲν ν. τὴν ἡλικίαν ἢ τὸ ἦθος νεαρός Arist.EN 1095a6
).II new, fresh,ν. θάλαμος Il.17.36
;ν. ἄλγος 6.462
;νέῳ.. κόλλοπι Od.21.407
(this sense elsewh. in Hom. only in Adv. νέον, v. infr.);λίνον Alc.15
(dub.);πόνοι.. νέοι παλαιοῖσι συμμιγεῖς κακοῖς A.Th. 740
(lyr.), etc.; ;ἐν τοῖς μουσικοῖς τὰ ν. [μέλη] εὐδοκιμεῖ X.Cyr.1.6.38
; ἡ ν. (sc. σελήνη ) the new moon, esp. in phrase ἕνη καὶ νέα, v. ἕνος 2; but μηνὸς τῇ ν. (sc. ἡμέρᾳ) on the first day of the month, Pl.Lg. 849b;ν. ἦμαρ A.R.4.1479
: in this sense rarely of persons,ὁ ν. ταγὸς μακάρων A.Pr.96
(anap.), cf. Ar. Pl. 960;οἱ ν. θεοί A.Eu. 721
; cf. νεώτερος.2 of events, etc., new, with collat. notion of unexpected, strange, untoward, evil, τί ν.; Id.Ag.85 (anap.);προσδοκῶ τι γὰρ ν. E.Supp.99
; μῶν τι βουλεύῃ ν.; S.Ph. 1229, cf. 554, E.Hipp. 794, Ba. 362. Th.5.50. etc.:ἀπροσδοκήτους καὶ ν. λόγους A.Supp. 712
;καινὰ ν. τ' ἄχη Id.Pers. 665
(lyr.): this sense is more common in [comp] Comp., v. νεώτερος.III neut. νέον as Adv. of Time, lately, just now, opp. both to distant past and present,παῖδα ν. γεγαῶτα Od.19.400
, cf. Il.3.394;ν. κρατεῖν A.Pr. 35
, 955, etc.: also used Adverbially with the Art., καὶ τὸ πάλαι (v.l. παλαιόν)καὶ τὸ ν. Hdt.9.26
: in Prose νεωστί (q.v.): rarely [comp] Comp. Adv. νεωτέρως, Pl.Lg. 907c: [comp] Sup. most recently,Th.
1.7; also ἐκ νέας, [dialect] Ion. αὖτις ἐκ νέης, anew, afresh, Hdt.1.60, 5.116.
См. также в других словарях:
νέος — α, ο και νιος, ά, ό (ΑΜ νέος, α, ον, Α ιων. τ. νεῑος, η, ον Α θηλ. και ος και ιων. τ. νέη και συνηρ. τ. νῇ, Μ και νεός, όν) 1. αυτός που είναι μικρής ηλικίας, νεαρός, νεανίας (α. «κοιμάται ο νέος ωραίος βοσκός», Γρυπ. β. «παιδὸς νέας ὣς κάρτ… … Dictionary of Greek